.

Kościół św. Bartłomieja w Staszowie

 

 

Istnienie pierwszej drewnianej świątyni datuje się na początek XIII w. Drewniany kościół został spalony przez najazd Tatarów w 1241 roku. Na jego miejsce w latach 1342–1343 wybudowano murowany, w stylu gotyckim. Fundatorką kościoła była Dorota Tarnowska, dziedziczka Staszowa. W 1345 r. świątynię konsekrował Jan Grot ze Słupowa, biskup krakowski. Od strony zachodniej w 1610 r., staraniem Gabriela Tęczyńskiego, dobudowano wieżę na planie kwadratu. Kolejna przebudowa fary miała miejsce w 1625 r., kiedy to wykonano nowe sklepienia i podziały oraz zmieniono wnętrze.

 

 

 

Jeden z najcenniejszych zabytków sakralnych Staszowa. W latach 1610-1625 (data orientacyjna), dzięki Katarzynie z Leszczyńskich Tęczyńskiej, wzniesiono od strony północnej kaplicę Matki Bożej Różańcowej zwaną też kaplicą Tęczyńskich. Ta nagrobna kaplica reprezentuje umiarkowany nurt manieryzmu zwany krakowsko-pińczowskim, nawiązujący do tradycji Santi Gucciego. Kaplica zbudowana jest na rzucie kwadratu, nakryta kopułą z latarnią, na zewnątrz ośmioboczna, wewnątrz kolista. Wrażenie wysokiego sklepienia potęgowane jest przez lekkie nachylenie ścian do środka. W głównym, późnobarokowym ołtarzu kaplicy pochodzącym z drugiej połowy XVIII w., umieszczonym naprzeciwko wejścia, znajduje się obraz olejny na płótnie Matki Boskiej Różańcowej z Dzieciątkiem i rzeźbami św. Dominika i św. Róży z Limy. W kaplicy są jeszcze ołtarze św. Józefa i św. Rozalii. Kaplica została poświęcona przez bpa Tomasza Oborskiego w 1626 r.

 

 

 

W 1825 r. w zespole kościelnym wzniesiono plebanię skierowaną frontem do ul. Szpitalnej. 

W 1829 roku wzniesiono od zachodu dzwonnicę. Oba obiekty reprezentują styl klasycystyczny, zostały zaprojektowane przez inż. Feliksa Popławskiego.

 

 

XX i XXI wiek

 

W 1907 r., dzięki staraniom ówczesnego proboszcza ks. Wawrzyńca Sieka, dostawiono od strony południowej boczną kruchtę w stylu eklektycznym. W tym samym stylu wzniesiono od strony północnej wolnostojący dom pogrzebowy (kostnicę). Całość zespołu kościelnego otoczona została grubym kamiennym murem z lokalnego kamienia. Zespół kościelny uniknął zniszczeń podczas działań wojennych prowadzonych w pierwszej połowie XX w. Kościół był restaurowany w 1972 r., a następnie w 1990 r., kiedy to ściany i sufit pokryto barwnymi malowidłami.  Ostatnia restauracja kościoła św. Bartłomieja była przeprowadzona w latach 2001-2011 przez ks. Henryka Kozakiewicza.. Parafia posiada akta parafialne od 1753 r.